تاثیرات منفی اینستاگرام برای دانش آموزان و کنکوری ها

اینستاگرام با بیش از 1 میلیارد کاربر فعال ماهانه یکی از محبوب ترین پلتفرم های رسانه های اجتماعی است. این برنامه اشتراک‌گذاری عکس و ویدیو به مقصد اول و آخر روزانه بسیاری از نوجوانان و جوانان تبدیل شده است. در حالی که اینستاگرام می‌تواند مزایایی مانند پرورش خلاقیت و سطح همبستگی و فرهنگی جامعه را فراهم کند، معایب بالقوه زیادی نیز برای دانش‌آموزان می تواند به همراه داشته باشد. در این مقاله از راهشناس، برخی از معایب اصلی استفاده از اینستاگرام برای دانش آموزان را بررسی خواهیم کرد.

قسمت تاریک اینستاگرام: چگونه این برنامه اشتراک گذاری عکس می تواند تأثیر منفی بر دانش آموزان و کنکوری ها بگذارد

احتمالا شما نیز از آن دسته افرادی باشید که زمان زیادی را در پلتفرم اینستاگرام می گذرانید. در صورتی که شما یک دانش آموز کنکوری هستید ولی روزانه چندین ساعت وقت گرانبهای خود را صرف دیدن پست ها و استوری های اینستاگرام می کنید باید با موفقیت تحصیلی و رتبه برتر شدن در کنکور خداحافظی کنید.

در ادامه ده مورد از اثرات منفی و مخرب پلتفرم اینستاگرام برای شما بیان می شود، تا با خواندن این مطلب خودتان تصمیم بگیرید روزانه چه مقدار از این مدیا استفاده نمایید.

شبکه های اجتماعی باعث اتلاف زمان

مهم‌ترین عوارض منفی استفاده از اینستاگرام، تلف کردن زمان است. بسیاری از افراد به جای اینکه وقت خود را برای کارهای مفید و ارزشمندی سرمایه‌گذاری کنند، ساعت‌ها به دنبال محتوای جدید در پست‌ها و پیج‌های مختلف اینستاگرام می‌گردند. این وقت‌های از دست رفته می‌تواند در رشد شخصی، افزایش مهارت‌ها، ایجاد یک عادت جدید، یادگیری و یا حتی انجام کارهای روزمره مورد استفاده قرار بگیرد.

متاسفانه، بسیاری از این افراد دچار اعتیاد به شبکه های اجتماعی شده اند و به دلیل گذراندن زمان طولانی و چند ساعته در اینستاگرام و نادیده گرفتن فرصت‌های موجود، از دستیابی به موفقیت‌های بزرگی محروم می‌شوند. این موضوع می‌تواند به کاهش انگیزه، احساس ناامیدی و یا حتی افسردگی در سال کنکور منجر شود.

اینستاگرام می تواند یک اتلاف وقت بزرگ برای دانش آموزان باشد. طومار بی‌پایان عکس‌ها، فیلم‌ها، ریلز ها، استوری ها و تبلیغات به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اعتیادآور باشد. وقتی دانش‌آموزان باید در حال مطالعه، انجام تکالیف یا خواب باشند، به راحتی می‌توانند زمان را با گردش بی هدف در اینستاگرام از دست بدهند. این موضوع با بررسی عملکرد دانش آموزان مختلف ثابت شده که صرف زمان زیاد در اینستاگرام بر تمرکز و عملکرد تحصیلی تأثیر منفی می گذارد.

فقط در یک مطالعه و با بررسی گروهی از دانش آموزان نشان داده شد که دانش آموزانی که به طور متوسط روزانه بیش از 40 دقیقه در اینستاگرام صرف می کنند. به خصوص در طول دوران کرونا که یادگیری از راه دور بود، زمان صرف شده در اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی بسیار بیشتر شد.

برخی از دانش آموزان حتی بیش از 7 ساعت در روز را در رسانه های اجتماعی سپری می کنند. این استفاده بیش از حد از رسانه های اجتماعی طبیعتا زمان مطالعه و انجام کارهای مفید را کاهش می دهد و تمرکز بر روی درس را دشوارتر می کند.

اینستاگرام جایی برای جلب توجه مخاطب

متاسفانه پلتفرم اینستاگرام در کشور ما تبدیل به عرصه ای شده تا عده ای با خودنمایی و فخرفروشی، دست به هر کاری بزنند تا بیشتر دیده شوند و لایک و کامنت دریافت کنند.

این جلب توجه باعث می شود افراد به جای تمرکز روی درس خواندن و تلاش کردن و پیشرفت کردن، همیشه به دنبال این باشند تا کاری انجام دهند و بتوانند توجه های بیشتری را به خود جلب کنند، حتی کارهای غیر اخلاقی.

رضایت و حس نشاط فوری از لایک ها و کامنت ها باعث افزایش دوپامین کوتاه مدت می شود که همین موضوع باعث می شود کاربران این اپلیکیشن ها برای تکرار این حس خوش به اینستاگرام برگردند.

ایجاد باورهای غلط نتیجه غرق شدن در اینستاگرام

یک سری از پست ها و استوری هایی در این پلتفرم منتشر می شود که صرفا با هدف وایرال شدن و دیده شدن می باشند. اکثرا پست هایی دیده می شوند که می توانند افراد را احساسی کنند و یا پست هایی که حس ناکافی بودن و نگرانی به افراد می دهند در این شبکه بسیار دیده می شوند.

متاسفانه تماشای این پست ها و استوری ها باعث ایجاد باورهای غلط در ذهن مخاطب می شود. مثلا یک روز پستی وایرال میشود با این موضوع “درس خواندن به درد هیچکس نمیخوره” روز بعد موضوع دیگری مثل “با درس خوندن به کشور آمریکا مهاجرت کن” و نکته جالب تر از همه این است که مخاطب معمئلا شناخت خاصی از گوینده مطلب ندارد و تجربه شخصی درست یا غلط فرد بر ذهن شما، اهدافتان و باور های شما تاثیر میگذارد.

وارونه سازی حقایق در اینترنت

در شبکه های اجتماعی مخصوصا اینستاگرام پست هایی ارائه می شود که برخی از آن ها دروغ است یا واقعیت را وارونه نشان می دهد و انتشار دهنده قصد دارد یک سری فیک نیوز به مخاطب القا کند و برخی مخاطبان را احساساتی می کند که باعث می شود بدون پیگیری خبر صحیح آن را باور کنند.

بهتر است اجازه ندهیم چنین خبرهای بدون مرجع و منبعی وارد ذهن ما شود. برای بهتر درک کردن این موضوع کافیست به پیج هایی که اخبار لغو کنکور، لغو امتحانات نهایی، تعطیلی مدارس و… را منتشر میکنند مراجعه کنید. درآمد و رشد این صفحات با انتشار شایعه و اخبار دروغ است، متاسفانه هر چقدر خبر عجیب تر، آمار باز نشر آن به اطرافیان و دوستان مخاطب بیشتر…

دلیل اصلی درگیر شدن ذهن

یکی دیگر از گزینه های منفی فعالیت بیش از حد در اینستاگرام این است که ذهن را به شدت درگیر خود می کند. ذهن شما درگیر ورودی هایی می شود که موضوعات مختلف را با احساسات وارد مغز می کند.

یکی از علت های عدم تلاش و موفقیت افرادی که زیاد از مدیای اینستاگرام استفاده می کنند این است که ذهنشان درگیر مسائل دیگر می شود و نمی توانند روی کار مورد علاقه خود تمرکز کنند و موفق شوند.

با تماشای فیلم‌های سرگرم‌کننده، حیوانات بامزه یا جوک‌های خنده‌دار، حوادث و مطالب حاشیه ای در اینستاگرام، آنهم زمانی که دانش‌آموزان باید درس بخواند و روی اهداف خود تمرکز کند، باعث میشود حواس‌پرتی به آسانی اتفاق بیافتد و در نتیجه اهمال کاری و دوری از مسئولیت ها موضوعی غیر قابل اجتناب است.

تاثیر مخرب روی اعصاب و روان

سلول های خاکستری مغز پس از نگاه مداوم و طولانی مدت به صفحه گوشی دچار مشکل می شوند. شما برای درس خواندن و انجام فعالیت های ذهنی به این سلول ها نیاز دارید، بنابراین نباید اجازه بدهید تخریب شوند.

طبق تحقیقات هر نیم ساعت استفاده از گوشی، بهره وری دو ساعت مطالعه درسی را بسیار پایین می آورد. اگر بتوانید از سلول های خاکستری مغزتان به درستی حفاظت کنید، بازدهی درسی تان نیز بالا خواهد رفت.

شکسته شدن منفی چارچوب های ذهنی

یکی دیگر از اثرات منفی سوشیال مدیا مخصوصا اینستاگرام این است که قبح برخی اعمال و رفتارها برای افراد شکسته می شود. برخی از پست های منتشر شده در این فضا با دلگرم کردن شما باعث می شود باورهای ذهنی و همچنین چارچوب هایی که برای رسیدن به اهدافتان دارید را از بین ببرد.

اگر اعتقاد قوی به باور ها و چهارچوب های خود نداشته باشید با دیدن جریان مخالف عقاید خود دچار تردید میشوید، از آنجایی که معمولا برای پاسخ دادن به این تردید ها تحقیقات جامع و کاملی انجام نمیدهید، معیار شما پست ها و استوریهای شخص نامعلومی میشود که شناخت کافی از او و باور هایش ندارید. حال اگر این باور ها اشتباه باشد، ممکن است مسیر فکر و چهارچوب های شما به غلط فرسنگ ها جا به جا شود.

قیاس کردن خود با دیگران و انتظارات غیر واقعی

دیدن برخی خودنمایی ها و موفقیت ها و شیوه زندگی دیگران در فضای مجازی باعث می شود دائما خود را با دیگران مقایسه کنید و ببینید نسبت به بقیه بهتر هستید یا سطح پایین تری دارید.

حتی اگر نخواهید در دام مقایسه خود با دیگران بی افتید، اما باز همیشه به دنبال این هستید که از بقیه بهتر باشید و توجه بیشتری به خود جلب کنید.

عکس هایی که از زندگی افراد در اینستاگرام منتشر میشود در اکثر مواقع با واقعیت بسیار فاصله دارد. با این حال مشاهده مداوم عکس های ویرایش شده و فیلتر شده از زندگی هم سن و سالان خود می تواند منجر به انتظارات غیر واقعی شود. مقایسه زندگی عادی با نسخه های غیرواقعی و ناقصی که در اینستاگرام نمایش داده میشود، باعث حس حسادت و ناامنی میشود. نوجوانان ممکن است برای به تصویر کشیدن زندگی های عالی و هیجان انگیز در اینستاگرام با هدف جمع کردن لایک و فالوور بیشتر از نظر ذهنی و مالی به خود و خانواده ی خود فشار بیاورند و یا حتی دست به کارهای عجیب و خطرناک بزنند.

این فشار ها با دیدن اینفلئونسرهایی که سبک زندگی و سفرهای لوکس خود را به رخ دیگران می کشند تشدید می شود. محتوای رویایی، آرمانی و بی نقص، بینندگان جوان را وادار می‌کند که دارایی‌ها و ارزش های مادی را با موفقیت و شادی یکی بدانند.

برای دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور مهم است که بدانند رسانه‌های اجتماعی تنها لحظات برجسته و شاد زندگی دیگران را نشان میدهد که با دقت و برنامه ریزی ساخته شده‌اند، این تصاویر با زندگی روزمره و معمولی خیلی فاصله دارد. استفاده از اینستاگرام برای سرگرمی و یک ابزار ارتباطی و اجتماعی میتواند مفید باشد، تا زمانی که نوجوانان به یاد داشته باشند که آن را خیلی جدی نگیرند.

از دست دادن زندگی در لحظه

زمانی که شما بیش از حد در اینستاگرام یا بقیه سوشیال مدیاهای دیگر نوع زندگی ادم های مختلف را میبینید، سبب می شود یا حسرت گذشته را داشته باشید یا نگران اوضاع آینده خود باشید.

همین امر باعث می شود دیگر نتوانید در لحظه زندگی کنید و از شرایطی که در اختیار دارید لذت ببرید و کسی که نتواند در لحظه زندگی کند متاسفانه از موفقیت دور می شود.

مهمترین چیز در زندگی شما لحظاتی است که در حال سپری کردن آن هستید، زیرا آینده ی شما را میسازد و همچنین توان تغییر گذشته را نیز ندارید.

نا امید شدن و حس افسردگی

حاصل تمام تاثیرات قبلی که برای شما توضیح داده شد، ایجاد ناامیدی در شما می شود. سعی کنید برای طی کردن مسیر موفقیت کمتر از فضاهای مجازی استفاده نمایید و برای آن زمانبندی در نظر بگیرید.

غرق شدن و حواس پرتی از  وظایف و تکالیف به عنوان یک دانش آموز یا کنکوری

یکی از بزرگ‌ترین خطرات اینستاگرام برای دانش‌آموزان و کنکوری های این است که این اپلیکیشن ها تا حد زیادی میتوانند حواس‌تان را پرت کنند. رابط کاربری رنگارنگ اینستاگرام و جریان مداوم و بدون پایان عکس‌ها و ویدیوهای جدید، که برای دسترسی به آن تنها کافیست تلفن را بردارید و شروع به اسکرول کردن صفحه ی گوشی کنید و تا جایی جذب آن شوید که اصلا متوجه گذر زمان نشوید.

این موضوع به راحتی می تواند یک استراحت 5 دقیقه ای مطالعه را به یک ساعت غرق شدن در مطالب مختلف و حواس پرتی تبدیل کند. حتی نزدیکی تلفن همراه خود در حین انجام تکالیف و درس خواندن  نیز می تواند حواس شما را پرت کند، زیرا نگاهی سریع به اعلان ها و نوتیفیکشن های اینستاگرام وسوسه انگیز است.

مطالعات نشان داده اند که استفاده زیاد از رسانه های اجتماعی با عملکرد تحصیلی ضعیف تر ارتباط مستقیم دارد. بر اساس یک نظرسنجی، 35 درصد از نوجوانان می گویند که اغلب همزمان با استفاده از رسانه های اجتماعی درس میخوانند و در عین حال چند کار را با هم انجام میدهند! با این کار این توجه و تمرکز شما است که بین چند کار تقسیم میشود و قطعا می تواند بر یادگیری، حافظه و تمرکز شما تأثیر منفی بگذارد. چک کردن اینستاگرام در حین مطالعه تمرکز شما را به طور کامل از بین می برد و بازگشت به یک مطالعه ی موثر و مفید را سخت تر می کند.

به هم ریختن الگوهای خواب و مختل شدن خواب با کیفیت

نورهای ساطع شده از صفحه نمایش موبایل و تبلت می تواند بر کیفیت و مدت خواب تأثیر منفی بگذارد. با این حال، بسیاری از نوجوانان تا دیروقت بیدار می مانند یا در نیمه های شب از خواب بیدار می شوند تا شبکه های اجتماعی را چک کنند. این اختلال خواب به ویژه برای دانش آموزان مشکل ساز است، زیرا استراحت کافی برای تقویت حافظه و یادگیری بسیار مهم است. حتی از دست دادن فقط یک ساعت خواب در شب می تواند به طور قابل توجهی تمرکز، حافظه، یادگیری، سرعت پردازش و عملکرد کلی مغز را تا حد زیادی مختل کند.

گشت و گذار در دنیای بی انتهای اینستاگرام تا نیمه های شب می تواند باعث شود مغز را درست قبل از خواب که نیاز به آرامش دارد بیش از حد تحریک شود. هجوم مداوم کامنت ها، لایک ها، عکس ها و ویدیوها بیشتر باعث هوشیاری و هیجان شما میشود تا آرامش و حس خواب آلودگی.

علاوه بر این قرار گرفتن در معرض نور آبی صفحه نمایش میتواند تولید ملاتونین طبیعی را سرکوب می کند و که این موضوع باعث می شود که به خواب رفتن و خوابیدن سخت تر شود. کنار گذاشتن تلفن همراه و خاموش کردن نوتیفیکشن ها برای  داشتن یک خواب سالم و با کیفیت ضروری است.

افزایش اضطراب اجتماعی

در حالی که رسالت اصلی رسانه‌های اجتماعی این است که ارتباطات را تسهیل می‌کنند، می‌توانند باعث ایجاد اضطراب و انزوای اجتماعی برای برخی از کاربران به خصوص نوجوانان شوند. مقایسه دائمی خود با دیگران و نگرانی در مورد برداشت ها وقضاوت هایی که دیگران نسبت به ما درارند، می تواند باعث ایجاد اضطراب قابل توجهی شود.

آزار و اذیت های سایبری و انتقادات شدید آنلاین و همراه با توهین نیز مسائل مهمی هستند که تاثیر زیادی در سلامت روان دارند. دیدن هم سن و سالانی که در کنار هم اوقات خوشی را میگذرانند به نوجوانانی که از این فضا ها دور هستند حس کنار گذاشته شدن القا میکنند.

در کل هر چه نوجوانان بیشتر به درگیر صفحات و پست های اینستاگرام شوند، به دنبا آن زمان کمتری برای تعامل چهره به چهره و ارتباطات اجتماعی حضوری خواهند داشت، و این موضوع می‌تواند رشد و شکل گیری مهارت‌های اجتماعی حیاتی و مورد نیاز را که معمولاً در دوران نوجوانی تقویت می‌شوند، را با مشکل مواجه کند.

تمرکز بیش از حد بر روی ارائه یک تصویر عالی و بدون نقص در دنیای مجازی میتواند مانع از برقراری ارتباطات حضوری باارزش شود. نوجوانان ممکن است به دلیل ترس از اینکه نشان دادن افکار و احساسات واقعیشان باعث شود چهره ای که در رسانه های اجتماعی ایجاد کرده اند از بین برود،خود واقعیشان را مخفی کنند و در رابطه های دنیای واقعی نقش بازی کنند. برای دانش‌آموزانی که قبلاً با اضطراب یا گوشه گیری اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کنند، اینستاگرام گاهی اوقات به جای بهبود بخشیدن به این مسائل، این مسائل را تشدید می‌کند.

عزت نفس پایین و تصویر بد از بدن خود

بمباران چهره‌ها و بدن‌های بی‌نقص در اینستاگرام تأثیر زیادی بر عزت نفس و اعتماد به نفس کاربران می‌گذارد. به ویژه زنان از نظر ذهنی از دیدن مداوم مدل های ایده آل، جذاب و غیر واقعی اینستاگرام رنج می برند. البته مردان هم از این مقایسه های ذهنی بی نصیب نیستند آنها نیز دائما تحت فشار روانی بدن های عضلانی و ایده آلی که  تصویر آنها در رسانه های اجتماعی منتشر می شود قرار میگیرند. این محتواها استانداردهای زیبایی کاملاً غیر واقعی و اغلب دست نیافتنی را ارائه می دهد. با این حال، نوجوانان این تصاویر را به‌عنوان بازتابی از آنچه که «باید» به نظر برسند در نظر میگیرند و همین موضوع باعث میشود حس ناکافی بودن داشته باشند.

وقتی نوجوانان ساعت‌ها در روز را صرف دیدن این تصاویر می‌کنند، به جای تاثیر مثبت، بیشتر ناامید میشوند و دچار عادت های ناسالم سبک زندگی و غذایی میشوند. این استانداردهای زیبایی غلط و حس ناکافی بودن گاهی اوقات باعث این میشود که هر کاری برای خوب به نظر رسیدن انجام دهند از قبیل عمل های متعدد زیبایی و امتحان کاری های ناسالم و عجیب برای لاغر شدن و…

در مجموع اثرات منفی رسانه های اجتماعی به خصوص اینستاگرام ممکن است باعث:

دانش آموزان باید آگاه باشند که چگونه رسانه های اجتماعی اینستاگرام استانداردهای زیبایی را جا به جا می کنند و باید برای افزایش اعتماد به نفس خود تلاش کنند.

کاهش دامنه توجه و صبر کنکوری

به طور کلی اینترنت تمام دامنه توجهات شما را کاهش میدهد و اینستاگرام قطعاً از این قاعده مستثنی نیست. بروزرسانی های مداوم، محتوای تازه همیشکی، ترند های لحظه به لحظه و بی انتهاو از همه مهمتر لذت آنی و کوتاه مدت از محتوای بصری جدید، مغز را به جستجوی دائمی این لذت کوتاه وادار میکند. دانش‌آموزانی که به این جریان بی‌پایان عکس‌ها و ویدیوهای اینستاگرام عادت کرده‌اند، تا حد زیادی از صبر و حوصله ی خود را از دست داده اند و مدام به دنبال راه حل های کوتاه و بدون زحنت میگردند.

همین لذت های کوتاه و بی زحمت باعث میشود بعد از مدتی خواندن متون طولانی و تمرکز بر سخنرانی ها و کلاس های درس یا حتی انجام تکالیف درسی و تست زنی به یک موضوع چالش برانگیزتر تبدیل شود.

فناوری به طور کلی توانایی جوانان را برای تحمل خستگی کاهش داده است. هر زمان که در زندگی روزمره نیاز به آرامش، استراحت و تفریح وجود داشته باشد، اینستاگرام یک راه حل سریع و جذاب ارائه می دهد. نوجوانان به ندرت مجبور میشوند برای دوری از کسل بودن و سر رفتن حوصله از خلاقیت و فکر خود استفاده کنند و سریعا راه در دسترس یعنی اینستاگرام را انتخاب میکنند، این راهکار باعث سرکوبخلاقیت، تأمل و و مهارت حل مسئله میشود.

یکی از راهکار های افزایش صبر و تحمل این بی حوصلگی ها خاموش کردن نوتیفیکیشن‌ها و استراحت دادن آگاهانه و هدفمند به مغز است این کار به مغز اجازه می‌دهد تا مجدداً تنظیم شود و صبر خود را به دست آورد. با ادامه دادن به مسیر اشتباه گذراندن وقت با شبکه های اجتماعی و اینترنت فقط صبر خود را در برای یادگیری مطالب عمیق درسی کاهش میدهید.

ترس از دست دادن (FOMO)

FOMO (Fear of missing out) یا احساس اینکه دیگران تجربه‌های سرگرم‌کننده‌تری نسبت به شما دارند، یک حالت ذهنی رایج در شبکه های اجتماعی به خصوص اینستاگرام است. این “ترس از دست دادن” از رگبار محتوای مربوط به گردش ها، مهمانی ها و مسافرت هایی است که توسط دیگران منتشر میشود. عکس‌های سفر، ماجراجویی، جشن‌ها و … حسادت و اضطراب قابل توجهی را در در مخاطب پرورش میدهد.

اما به یاد داشته باشید، هیچ کس تصوصیری از بی حوصلگی یا کارهای روزمره خود را در اینستاگرام پست نمی کند. کاربران فقط هیجان‌انگیزترین بخش‌های زندگی خود را به اشتراک می‌گذارند که حتی آن هم  با ادیت ها و فیلترهای مختلف از تصویر واقعی جذاب تر میشود. برای نوجوانان بسیار مهم است که بدانند این پست‌ها بیانگر لحظات خاص مختصر و کوتاه هستند، نه واقعیت‌های جاری و همیشگی در زندگی افرادر. دانش آموزان باید آگاهانهدیدن اینگونه پست ها را محدود کنند تا از مارپیچ های مضر FOMO جلوگیری کنند.

فقدان دانش ایمنی آنلاین

بسیاری از نوجوانان بدون توجه به اقدامات احتیاطی، با اشتیاق وارد اینستاگرام می شوند. اما خطرات بالقوه مختلفی برای کاربران اینستاگرام به خصوص جوانان وجود دارد که باید به آنها توجه شود. ارسال عکس های خصوصی یا  تصاویر آزاد دهنده ، مزاحمت و آزار و اذیت سایبری موضوعی غیر قابل اجتناب است. مشخص کردن موقعیت ها و لوکیشن های دقیق در پست ها و استوری ها، ممکن است شما را در معرض تعقیب و یا سرقت قرار دهد. اشتراک گذاری بیش از حد اطلاعات شخصی نیز میتواند خطرات بسیاری برای شما به همراه داشته باشید از قبیل تهدید های مختلف یا پیدا کردن رمز های حساس شما و  گرفتار شدن در معرض کلاهبرداری های فیشینگ و…

دانش آموزان باید برای مدیریت درست و استفاده آگاهانه از اینستاگرام آموزش ببینند تا از این سناریوهای خطرناک در امان باشند. برخی از این اقدامات میتواند شامل موارد زیر باشد:

اعتیاد و اجبار به استفاده ی مداوم

یکی از جنبه های فناوری که استفاده از  آن را برای نوجوانان نگران کننده می کند اعتیاد آور بودن آن است. بازی‌های ویدیویی، رسانه‌های اجتماعی و گوشی‌های هوشمند همگی برای تعامل با کاربران از طریق دریافت بازخورد مثبت طراحی شده‌اند. لایک‌ها، نظرات، بازدید ها و سایر ویژگی‌ها همه و همه پاداش‌های کوچکی هستند که ناخودآگاه باعث برگشتند شما به آن پلتفرم میشوند. مغز در حال رشد نوجوانان خیلی بیشتر از دیگران در برابر قلاب های اعتیادآور فناوری آسیب پذیر است. زمانی که استفاده از اینستاگرام به یک عادت بی فکر و نامنظم تبدیل شود، مانع یادگیری، خلاقیت و تمرکز می شود.

نشانه‌های اعتیاد به اینستاگرام در دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور میتواند شامل موارد زیر باشد:

نوجوانان معتاد به اینترنت اختلالاتی در شناخت، خلق و خو، روابط، خواب، عملکرد تحصیلی و ثبات عاطفی نشان می دهند. تعدیل و نظارت بر استفاده از اینستاگرام توسط والدین برای ترک اعتیاد به شبکه های اجتماعی بسیار مهم است.

کاهش علاقه به خواندن و مطالعه

متأسفانه در عصر رسانه های اجتماعی، نوجوانان و بزرگسالان به طور قابل توجهی زمان کمتری را صرف خواندن کتاب، مجلات، روزنامه ها و نوشته های طولانی می کنند. وقتی می‌توانید عکس‌های سرگرم‌کننده اینستاگرام را به‌راحتی و در کسری از ثانیه اسکرول کنید، چرا در کتابی قطور غرق شوید؟ جذابیت های بصری پلتفرم هایی مانند اینستاگرام علاقه به مطالعه را کاهش می دهد. نوجوانان فرصت های کمتری را برای پرورش دایره واژگان، مهارت های زبانی، تخیل، همدلی و افزایش دامنه توجه از طریق خواندن تجربه می کنند. بیشتر کپشن های اینستاگرام فقط یک یا دو جمله طول دارند چون اگر بیشتر باشد کسی آنها را نمیخواند!

این امر دانش آموزان را از توسعه مهارت های خواندن و نوشتن  که از مهارت های ضروری برای موفقیت تحصیلی و حرفه ای است باز می دارد. رشد شخصیت فردی نیز بدون تأمل در خود و تفکر در مورد مطالب عمیق و ریشه ای غیر ممکن است. برای مقابله با این مسائل، والدین و مدارس باید بر اهمیت مطالعه تأکید کنندف این تاکید کردن باید با عمل نشان داده شود، والدینی که بیشتر وقت خود را در گوشی خود میگذرانند نمیتوانند به نصیحت تاثیرگذاری برای فرزند خود داشته باشند.

محتوای جنسی کنترل نشده

هر چه شبکه های اجتماعی پیشرفته تر میشوند انگار کنترل کمتری بر روی محتوای جنسی آنها صورت میگیرد! امروزه در شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام افرادی با سابقه های ناسالم و مشخص اقدام به انتشار محتوای جنسی میکنند و به راحتی قوانین شبکه های اجتماعی را دور میزنند!

این محتوا شاید برای فرد بزرگسال قابل درک و کنترل باشد اما بر روی ذهن یک نوجوان در حال رشد تاثیرات زیاد و غیر قابل کنترلی میگذارد تا جایی که نوجوان در جلوگیری از افکار مزاحم جنسی ناکام میماند و به دنبال دائما به دنبال محتوای جنسی و غیر مناسب میگردد.

اگر شما نوجوانی هستید که درگیر این موضوع شدید توصیه میکنیم حتما به مطلب موثرترین راهکارهای ترک خودارضایی مراجعه کنید.

جمعبندی نهایی راهشناس و بررسی حرف های ایلان ماسک در مورد شبکه های مجازی

ایلان ماسک که خود به تازگی مالک یکی از شبکه های مطرح اجتماعی به نام توئیتر شده است، در یک مصاحبه از تاثیر شبکه های مجازی مخصوصا اینستاگرام گفت: فضای اینستاگرام باعث افسردگی مردم می شود.

زیرا در اینستاگرام همه مردم شادتر و پولدارتر و حتی خوشگل تر هستن. او در ادامه گفت: مردم نه تنها عکس ها را ادیت می کنند، بلکه از زاویه های بهتر عکس می گیرند که عیب هایشان مشخص نباشد و زیباتر به نظر برسند.

با یک مثال برای شما توضیح میدهیم تا بهتر متوجه شوید: فرض کنید شاخص های زیبایی در جامعه از یک تا ده باشد و در کشور ما ۵ باشد، در این میان شاخص زیبایی شما ۶ باشد، پس به خودتان می گویید من از میانگین زیبایی جامعه بالاتر هستم و از ظاهر خود رضایت دارید.

اما وارد فضای اینستاگرام می شوید و میبینید همه بسیار خوشگل تر هستند، همه خوش هیکل تر هستند و دلیل آن ادیت کردن عکسها یا استفاده از فیلترهای مختلف توسط کاربرهای اینستاگرام و یا حتی عمل های زیبایی متعدد است. در حقیقت کاری می کنند که آن ها را زیباتر ببینید و عیب هایشان مشخص نباشد، بنابراین میانگین زیبایی در اینستاگرام ۷ می شود، اینجاست که با خود می گویید چرا ظاهر من نسبت به زیبایی جامعه ضعیف تر است.

ناخودآگاه از ظاهر خودتان ناراضی می شوید چون دچار خطای ذهن شده اید و همین امر سبب می شود به دنبال عمل های زیبایی مانند جراحی بینی و زاویه فک و پروتز لب ها و … بروید. چون نقطه مرجع خود را اشتباه انتخاب کرده اید و با توجه به آن ظاهر خود را قضاوت می کنید.

همین قضیه در مورد میزان دارایی و ثروت نیز صدق می کند، همه در اینستاگرام ماشین های خوب و خانه های خوب و گوشی های عالی دارند، در حالی که در فضای واقعی جامعه چنین چیزی درست نیست و مردم اوضاع مالی خوبی ندارند.

دلیل آن این است که مثلا فردی خانه خوبی ندارد اما به سختی و با گرفتن قرض و وام یک خودرو خوب خریداری می کند، هر روز هم با همان ماشین عکس های متفاوت منتشر می کند، یا شخصی دیگر مثلا خانه نسبتا معمولی دارد در یک گوشه از خانه خود دکوراسیون زیبایی می چیند و کلیپ ها و عکس های آنچنانی از همان گوشه می گیرد و پخش می کند.

همین باعث می شود شما با خود بگویید چرا همه خانه ها و ماشین های شیک و زیبا دارند اما من ندارم؟ این به شما حس فقر می دهد.

فقر و ثروت یک مسئله نسبی است و اصلا ربطی به میزان دارایی ندارد.

یا مثلا به سراغ پیج های مشاوره کنکور می روید و مشاهده می کنید تمام مشاوران تعداد زیادی دانش آموز دارند و پشت سر هم اسکرین شات می گذارند از واریزی های دانش آموزان یا اعلام رضایت دانش آموزان که اصلا هم معلوم نیست این شات ها درست است یا فیک.

حتی معلمان کنکوری را می شناسم که شاید به طور متوسط ۱۰۰ دانش آموز دارند، اما در پیج اینستاگرام خود ۲۰۰ شات از اعلام رضایت دانش آموزان خود قرار می دهند که متاسفانه بسیاری از ان ها درست نیست.

بنابر آنچه که گفته شد، در تمام پلتفرم های مجازی، مخصوصا در اینستاگرم که این موضوع بسیار شدیدتر است، همه از آن چیزی که در واقعیت هستند خیلی بیشتر خود را نشان می دهند و شما خود را با یک سری مسائل غیر واقعی و فیک مقایسه می کنید، که باعث ایجاد احساس افسردگی و نارضایتی در شما می شود.

در حالی که واقعیت چنین چیزی نیست، واقعیت همان چیزی است که در باطن زندگی مردم است و عموما افراد باطن زندگی خود را به بقیه نشان نمی دهند. بنابراین معیار خود برای اندازه گیری میزان موفقیت و ثروتمندی و شادی افراد را اینستاگرام در نظر نگیرید.

سعی کنید بیشتر از شبکه هایی که به شما چیزی را اضافه می کند و موضوعاتی را آموزش می دهد استفاده کنید مانند یوتیوب یا لینکدین و …، اما اینستاگرام به دلیل خودنمایی های زیاد، بهتر است که کمتر از آن استفاده نمایید.

در نتیجه، در حالی که استفاده از اینستاگرام توسط دانش آموزان و محصلین با رعایت اعتدال مشکل ساز نیست، استفاده بیش از حد از آن به وضوح باعث پیامدهای مضر جسمی، روانی و اجتماعی میگردد.آگاهی از مضرات بالقوه این شبکه های اجتماعی برای تقویت تصمیمات عاقلانه و محافظت از جوانان آسیب پذیر در عصر مدرن رسانه های اجتماعی بسیار مهم است.

تعیین محدودیت برای استفاده از رسانه های اجتماعی به خصوص برای برای دانش آموزان و محصلین کنکوریبسیار اهمیت دارد. عدم استفاده بدون برنامه از موبایل یا دسترسی به اینستاگرام تنها در ساعت مشخص ار روز تا حد زیادی میتواند از بروز مشکلات جلوگیری کند. حذف اپلیکیشن های رسانه‌های اجتماعی در صورتی که نمیتوانید استفاده از آن را کنترل کنید یا تعیین محدودیت‌های زمانی می‌تواند به جلوگیری از سر زدن های بی‌هدف به این رسانه های جذاب کمک کند. دانش‌آموزان باید نسبت به زمان صرف شده در اینستاگرام خودآگاه باشند و نظم و انضباط داشته باشند تا اجازه ندهند این شبکه ها در مطالعه و موفقیت اختلال ایجاد کند. به خصوص کنکوری ها که آینده ی تحصیلی خود را تنها در یکسال رقم میزنند.